آموزش فیزیک دوازدهم ریاضی فصل اول جلسه اول _ شناخت حرکت

به طول مسیر پیموده شده توسط متحرک مسافت می گویند.

به پاره خط جهت داری که مکان آغازین حرکت را به مکان پایانی آن وصل می کند بردار جابجایی می گویند .

برداری که مبدا محور را به مکان جسم در هر لحظه وصل می کند ، بردار مکان جسم در آن لحظه نامیده می شود .

به حاصل تقسیم مسافت بر مدت زمان طی کردن این مسافت ، تندی متوسط میگویند . این کمیت کمیتی نرده ای است و واحد آن در SI متر بر ثانیه است .

به نسبت جابجایی بر روی مدت زمان طی کردن این جابجایی سرعت متوسط میگویند . این کمیت ، کمیتی برداری بوده و واحد آن در SI متر بر ثانیه است .

برای توصیف حرکت یک جسم از نمودار مکان زمان استفاده میکنیم . این نمودار مکان جسم را در هر لحظه نشان می دهد . برای رسم این نمودار محور افقی را محور زمان و محور عمودی را محور مکان در نظر می گیریم . سپس نقاطی از نمودار را که مربوط به هر یک از مکتان ها و زمان های داده شده است ، پیدا کرده و در نهایت با اتصال آنها به یکدیگر نمودار مکان_زمان مربوطه را می کشیم

برای تعیین سرعت متوسط به کمک نمودار مکان_زمان ، باید بدانیم سرعت متوسط متحرک بین دو لحظه از زمان برابر شیب پاره خطی است که نقاط نظیر آن دو لحظه در نمودار مکان_زمان را به یکدیگر وصل می کند .

تندی متحرک در هر لحظه از زمان را تندی لحظه ای می نامند

اگر هنگام گزارش تندی لحظه ای به جهت حرکت متحرک نیز اشاره شود ، سرعت لحظه ای آن را بیان کرده ایم .

برای تعیین سرعت لحظه ای به کمک نمودار مکان_زمان کافی است بدانیم سرعت در هر لحظه دلخواه t برابر شیب خط مماس بر نمودار مکان زمان در آن لحظه است .

به نسبت تغییرات سرعت به مدت زمان انجام این تغییرات ، شتاب متوسط می گویند .

شتاب متوسط بین دو لحظه برابر شیب خظی است ک نمودار سرعت زمان را در آن دو لحظه قطع می کند .

همچنین شتاب در هر لحظه دلخواه t ، برابر شیب خط مماس بر نمودار سرعت_ زمان در آن لحظه است .