هدف از انجام آزمایش:
بررسی دلیل پاشیدن نمک بر روی سطح خیابان ها و جاده های یخ زده
شرح آزمایش
نمک گرما تولید نمیکند تا یخ را آب کند بلکه نقطه ذوب یخ را (که صفر درجه است) پایین می برد و سبب می شود تا یخ آب شده و خیابان ها و جاده ها دیگر لغزنده نباشند.
به طور کلی هر نوع ناخالصی در آب سبب میشود که دمای انجماد آب پایین رود. مثال اگر در دو ظرف آب ریزیم، و به یک ظرف سرکه اضافه کنیم و هر دو ظرف را کنار هم در فریزر قرار دهیم بعد از مدت کوتاهی خواهیم دید که آب معمولی یخ بسته اما دیگری به همان حال باقی میماند.
نکته:
از آنجایی که یخ زدن سطح خیابان ها و جاده ها سطح لغزنده و خطرناکی را ایجاد می کنند در هنگام نمک پاشی باید مقدار معین و مناسبی از نمک را بر روی سطح یخ زده بریزیم تا دیگر نیازی به نمک پاشی دوباره نباشد.
نکته:
نمک در غلظتهای بالا برای برخی موجودات آبزی مرگبار است. نمک میتواند نحوه مخلوط شدن لایههای آب را تغییر دهد و منجر به تشکیل کیسههای نمکی در بستر دریاچه شود و نواحی ایجاد کند که از نظر زیستی مرده محسوب میشوند.
نکته:
با فرارسیدن زمستان، بسیاری از شهرداریها به پاشیدن نمک روی میآورند تا جادهها را یخزدایی کنند. این نمکها شبیه نمک خوراکیاند و از سدیم و کلرید تشکیل شدهاند، اما درشتترند. نمک به سرعت روی جاده حل میشود و کلرید را بر جای میگذارد که از طریق روانآبها و نشت آب وارد آبهای اطراف میشود. تقریبا تمام این یون کلرید، در نهایت راهی به سمت راههای آبی در پایین دست پیدا میکند.کلرید در غلظتهای بالا برای موجودات آبزی سمی است.
نکته:
پیوند شیمیایی موجود در نمک طعام نیز همانند فلزات از نوع میان اتمی است اما وجود یک اختلاف باعث شده تا همانند آنها نتواند خاصیت رسانایی داشته باشد: پیوند یونی یا الکترووالانسی بین اتم های نمک دلیل نارسانایی الکتریکی آن است.در چنین پیوندی،عنصر کلر دارای بار منفی یعنی الکترون هایی بیش از میزان معمول خود و عنصر سدیم دارای بار مثبت یعنی الکترون هایی در شمار کمتر از حد واقعی خود هستند و تشکیل آنیون و کاتیونی را می دهند که در یک طرح هندسی بلوری شکل کنار هم قرار گرفته اند.چنین انسجام و سکونی،قدرت حرکت را از الکترون ها گرفته و در نتیجه نمک طعام را تبدیل به ماده ای فاقد رسانایی الکتریکی می نماید.
(برای آشنایی بیشتر با نیروی الکتریکی می توانید از آموزش های فیزیک سایت گیتیک استفاده کنید)
نتیجه گیری:
گاهی شیمیدان ها با کمک گرفتن از این روش آب خالص و ناخالص را از یکدیگر تشخیص میدهند. آنها دمای آب را به تدریج پایین میبرند، اگر در صفر درجه یخ ببندند، دلیل بر خالص بودن آن است. اما یخ بستن در دماهای پایین تر از آن، ناخالصی آب را نشان میدهد.
در هنگام نمک پاشی باید میزان معین و مناسبی از نمک بر روی سطح خیابان ها و جاده های یخ زده بریزیم،اگر این مقدار کم تر از حد نیاز باشد،عمل نمک پاشی باید دوباره انجام شود،از طرفی اگر این مقدار بیش از حد نیاز باشد،به اکوسیستم ضربه می زند.