اثر ممبا یا امپمبا:
اثر ممبا به پدیده ای فیزیکی گفته می شود که در آن آب گرم زودتر از آب سرد یخ میزند.
این پدیده به نام اراستو امپمبا متولد ۱۹۵۰، دانش آموز تانزانیایی در سال ۱۹۶۹ نامگذاری شدهاست.او به طور ناگهانی و کاملاً اتفاقی مشاهده کرد که در شرایط یکسان آب با دمای بیشتر، سریع تر از آب با دمای کمتر منجمد میشود.
علت این رخداد تا کنون کشف نشده و ناشناخته است.با این وجود گزارش هایی تضاد با این پدیده نیز ثبت شده اند؛ هر چند که این گزارشها دارای جزئیات کافی برای اثبات کردن نبودهاند، اما بهطور کلی اختلاف نظر بر سر این است که این پدیده در چه شرایطی رخ میدهد. تعدادی هم توجیه برای این پدیده پیشنهاد شدهاست.از طرفی، ممکن است تعداد زیادی از چنین پدیدهای باشد که هنوز مشاهده نشدهاست.
تعریف اثر ممبا (امپمبا):
توصیف این پدیدهٔ انجماد آب گرم سریع تر از آب سرد،سخت بوده و بد تعریف است.جنگو یک جملهبندی دقیق برای این پدیده پیشنهاد کردهاست که چنین است:
وجود یک مجموعه پارامترهای اولیه، و دماهای جفت شده، آب داخل جسمهای داده شده در این پارامترها و تنها تفاوت در دمای یکنواخت اولیه باعث میشود که آب گرم تر از آب سرد، سریع تر منجمد بشود.
به هر حال حتی با این تعریف روشن نیست که آیا «انجماد» اشاره شده به صورت یک لایهای از یخ است یا اینکه در نقطه مد نظر است که آب به صورت یک مکعب جامد یخی درآمدهاست، که در هر دو صورت آب میتواند در صفر درجه سانتیگراد باشد. مقدار آب میتواند در صفر سانتی گراد باشد ولی یخ نزده باشد، و به این معنی است که مقدار گرما گرفته شده از آب در این دما آنقدر نبودهاست که منجر به یخ زدن آب بشود، که آب در این حالت متشکل از جامد یخی و آب مایع در دمای صفر است.